Gerdine van Kooten bij crematorium Slangenburg. (foto: Roel Kleinpenning)

Gerdine van Kooten bij crematorium Slangenburg. (foto: Roel Kleinpenning)

Foto: Roel Kleinpenning

‘Kijken wat wel mogelijk is’

Algemeen

Dit jaar was voor iedereen een bijzonder jaar. Voor de mensen in de uitvaartzorg was het uiteraard ook ontzettend aanpassen aan alle maatregelen. Hoe hebben ze hun werkwijzen aan de geldende regels van het RIVM aangepast om toch te zorgen voor een waardig afscheid? We vroegen dit aan verschillende mensen in de uitvaartzorg. Gerdine van Kooten van Van Kooten Uitvaartzorg kiest er bewust voor om naar de mensen toe te gaan. “De uitvaart regelen via beeldbellen wil ik niet”, laat ze weten. “Dat is lastig. Natuurlijk houd ik rekening met alle veiligheidsvoorschriften. Als er sprake is van corona, dan worden er duidelijke afspraken gemaakt. Ik kijk vooral naar wat nu wel mogelijk is.”

door Carla van der Meer

Regio - “In het voorjaar was het lastiger dan nu”, geeft Van Kooten aan. “Het is een proces waarin wij ook meegegaan zijn. We houden rekening met de omstandigheden. Als ik denk dat ik echt gevaar loop, dan ga ik niet naar de familie toe. Maar dat heb ik gelukkig nog niet meegemaakt. We maken schrijnende dingen mee. Zoals een partner die niet naar de uitvaart van de geliefde kan. Het is vreselijk als je je eigen partner niet kunt wegbrengen omdat je zelf ziek bent.”

Corona verraderlijk

“Bovendien is corona heel verraderlijk. Je hoeft zelf geen klachten te hebben, maar je kunt in no time wel heel veel mensen besmetten.” Van Kooten volgt al het nieuws rond coronamaatregelen uiteraard op de voet. “We hebben met veel regels te maken. Nu mogen er weer 100 mensen komen, maar je moet dan wel 1,5 meter afstand kunnen garanderen. In een grote kerk lukt dat, maar bij crematorium De Slangenburg mogen maar maximaal 50 mensen komen. De Achterhoek heeft traditioneel grote uitvaarten. Die moeten noodgedwongen veel kleiner. Maar dat is niet altijd een nadeel. Een weduwe liet mij weten dat ze er blij mee was. Door het kleinere aantal vond ze de uitvaart veel warmer. Ik denk dat de tendens van kleinere uitvaarten na corona zal doorzetten. In deze tijd word je creatiever. We hebben nu ook een drive-thru voor condoleances. Ook maken we gebruik van uitvaartfotografen. De hele dag van de uitvaart wordt vastgelegd. De nabestaanden hebben zo een tastbaar beeld. Het is belangrijk dat ze er een goed gevoel aan overhouden. Daar speel je als uitvaartverzorger op in.” Van Kooten is niet heel erg bang dat ze zelf corona krijgt, maar ze is wel voorzichtig. “Ik ben me bewust van de grootte van het gebeuren. Het is niet zomaar een griepje”, vertelt ze. “Uit respect voor de hele samenleving moet je oppassen met wat je doet. Maar bij een minderheid heerst het egoïsme, mensen die niet nadenken over wat het betekent voor mensen in de zorg als er veel zieken komen. Je moet juist nu voor elkaar zorgen.”

“We hebben als uitvaartorganisatie veel beperkingen over ons heen gehad”, zegt Bert van Asselt, directeur GUV Uitvaartverzorging. “Dit jaar zijn we begonnen met een knal waarbij we voor nabestaanden nog maar voor 30 mensen een uitvaart mochten organiseren.”

Domper

“Daar kwam dan meteen overheen dat ze na de uitvaart niet eens een kopje koffie en een broodje mochten gebruiken”, laat Van Asselt weten. “Dat was een domper. Het gaat hier wel om het laatste afscheid van een dierbare. Ik kan mij er druk om maken dat wij als horeca gezien worden. Er worden hier geen feestjes gevierd, het gaat hier om een moment van bezinning. Als een feestje vergeleken wordt met een uitvaart, dan hebben ze mij tegen het plafond. Een uitvaart moet binnen 6 dagen na overlijden. Die kun je niet uitstellen. Een feestje kun je volgend jaar ook nog wel vieren.”

Livestream

“We hebben als GUV als eerste een drive-thru ingevoerd. Zo konden mensen toch afscheid nemen van de overledene en de familie condoleren, zij het op een andere manier. Wij waren hiermee de eerste in Nederland. We waren te zien bij Goedemorgen Nederland op NPO. Verder hadden we in ons crematorium in Aalten al de mogelijkheid voor livestream, en dat hebben we kunnen uitbreiden naar 250 adressen. Zo kunnen heel veel mensen toch de uitvaart volgen. Uiteraard houden we ons aan de RIVM-regels. Maar een uitvaart is iets persoonlijks. We gaan naar mensen toe om het afscheid te bespreken. Alleen wanneer het risico te groot is, doen we het niet. We willen de mensen helpen en alles voor hen regelen, maar we worden tegengehouden door de regels. Het is dienstverlening met de handrem erop.”

Emotioneel zwaarder

“De meest grote verandering is dat we de uitvaarten niet kunnen doen zoals we zouden willen voor de families”, laat Ron van Nunen van RvN Uitvaartzorg weten. “Het is nu emotioneel veel zwaarder, ook voor ons. We moeten de families inlichten over de beperkingen. Er komen emotionele reacties van de nabestaanden.”

Tijdvak

“Op de rouwkaart geven we een tijdvak aan om afscheid te nemen. Dit om te voorkomen dat er lange rijen ontstaan”, laat Van Nunen weten. “We moeten in deze tijd creatief zijn in het vinden van oplossingen om toch een mooi afscheid te kunnen regelen. Daar hebben we uiteraard alle aandacht voor. Dat doen we graag, maar we zijn er nu wel meer tijd kwijt om alles zo goed mogelijk te organiseren. De marges in de uitvaartbranche komen mede hierdoor onder druk te staan. De grote uitvaartorganisaties draaien goed. De kleintjes hebben het zwaar. Daarbij komt dat de nabestaanden vaak niet weten dat ze vrij zijn om zelf een uitvaartorganisatie te kiezen. Ze zien een naam van een uitvaartorganisatie in de verzekeringspapieren en dan denken ze dat ze verplicht zijn om daarmee contact op te nemen. Maar ze mogen zelf weten wie ze kiezen.”

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant