Netwerk in wijk gaat Doetinchemmers mentaalweerbaarder maken

Doetinchem - GGNet, de Gemeente Doetinchem en de Stadskamer kunnen van start met het tweejarige samenwerkingsproject ‘Mental Health Hub’. Doetinchem is één van de eerste twee steden in Nederland waar een dergelijk innovatief project uitgerold wordt. 

De benodigde subsidie is verstrekt per 1 januari 2022 vanuit het ZonMw programma ‘Veerkracht in de Wijk’.
Het project richt zich op het bouwen van een sterk verbonden netwerk waarin burgers, ervaringsdeskundigen, familieleden, zorgprofessionals en zorg- en welzijnsorganisaties mensen op het gebied van mentale gezondheid bijstaat.
Het landelijke ‘ecosysteem mentale gezondheid’ (GEM) zal de basis vormen voor de aanpak. GEM wil de geestelijke gezondheidszorg (ggz) veel meer in verbinding brengen met de samenleving en zet in op het voorkomen van psychische problemen.  
De mentale zorg kan veel beter aansluiten op de behoeften van (jong)volwassen inwoners van Doetinchem met psychische problemen. Daarom gaan de initiatiefnemers gezamenlijk met de burger én netwerkpartners een manier ontwikkelen om sneller, een beter passend zorgtraject te kunnen starten. Eén die bovendien dichter bij huis of zelfs thuis kan plaatsvinden. Het doel is om ziekte te voorkomen door in te zetten op gezondheid. Bij behandeling wordt samen met de patiënt actief gewerkt aan herstel (vanuit de principes van ‘positieve gezondheid’ van Machteld Huber). Alle initiatieven van dit project vinden plaats in Doetinchem, in wijken waar veel ggz-problematiek aanwezig is en in samenwerking met huisartspraktijken.
Nu worden mensen vaak eerst verwezen naar de ggz, om van daar - na lang wachten - soms toch weer doorgestuurd te worden naar een andere partij. Dat is tijdrovend, niet efficiënt en frustrerend voor patiënt en behandelaar. De aanpak die ontwikkeld wordt in de ‘Mental Health Hub’ zal naar verwachting leiden tot minder verwijzingen naar de specialistische ggz, wat de druk op de ggz ten goede zal komen.

Tijd voor verandering
Frans Langeveld, wethouder WMO, Maatschappelijke opvang en OGGZ van Gemeente Doetinchem: “De zorg sluit niet meer voldoende aan bij de daadwerkelijke behoeftes van inwoners in Doetinchem. In onze gemeente liggen de kosten voor mentale zorg hoger dan men op basis van demografische gegevens mag verwachten, en stijgen ze harder dan elders. Wij voelen dus een grote urgentie om hier verandering in aan te brengen. Tot op heden ontbrak daarvoor een goede methodiek en een concreet beeld bij een werkelijke verandering naar: zorg dichter bij huis, sneller geholpen kunnen worden en het gebruik kunnen maken van andere hulpbronnen dan alleen behandeling. Vaak zien we dat inwoners lang wachten voordat ze kunnen starten met hun zorgtraject. In het voortraject is dan bovendien niet altijd (goed) gescreend welke ondersteuning nodig is; sommige inwoners hadden juist beter op een andere wijze geholpen kunnen worden. En soms moeten ze zo lang wachten, dat de problemen alleen maar groter zijn geworden. In dit project werken betrokken partijen heel concreet samen om hier verandering in te brengen”, aldus Frans Langeveld.

Innovatieve aanpak
“Los van de ontwikkelprojecten ligt de meeste winst van het project in de co-creatie met betrokken partijen en de kracht van ervaringsdeskundigheid- het werkelijk samenwerken in een ontwikkeltraject. Het is vooraf niet 100% voorspelbaar waar we gezamenlijk uit gaan komen, omdat we toe werken naar een ander systeem. Naast het inzetten van ervaring op bepaalde onderdelen, is het innovatief dat we toewerken naar een gezamenlijke kanteling”, aldus Chantal Koopmans, zorgdirecteur bij GGNet die verantwoordelijk is voor dit project.
De formele subsidiepartners voeren het project uit samen met inwoners, ervaringsdeskundigen, sociale ondernemingen, Huisartsen Vereniging Oude IJssel, huisartsen/POH, medewerkers van het WMO loket Doetinchem, beleidsambtenaren, andere zorg- en welzijnspartijen en de vriendendienst (onderdeel van de Stadskamer) en de landelijke coalitie GEM.

GEM
Het landelijke initiatief GEM stelt dat de ggz niet verbeterd kan worden door het aanbod van de bestaande ggz te optimaliseren op de steeds groter wordende vraag, maar door in gezamenlijkheid met alle zorgpartners een antwoord te formuleren op de vraag van de cliënt. Dat antwoord moet gevonden worden in een veel ruimer palet van mogelijke interventies dan momenteel geboden wordt. Hierbij betrekt GEM nadrukkelijk ook ervaringsdeskundigheid, welzijnsaanbod en aanbod uit het publieke domein. Het is duidelijk dat de hele organisatie van zorgverlening opnieuw ingericht zal moeten worden. In GEM participeren Zorgverzekeraars Nederland, De Vereniging Nederlandse Gemeenten, De Nederlandse GGZ, MIND, De Nieuwe ggz en Phrenos. 

Het project Mental Health Hub Doetinchem loopt vanaf 1 januari 2022 tot eind 2024