Oude en nieuwe vluchtelingen
Burgemeester, na een aantal jaren van een toenemende stroom uit het Midden-Oosten en Afrika zijn daar nu ook nog de vluchtelingen uit Oekraïne bijgekomen en we weten niet hoeveel het zullen worden. Dreigt er een verdringing te ontstaan tussen beide groeperingen?
Anders dan vluchtelingen uit andere landen, zoals de laatste jaren veel mensen uit Syrië, mogen Oekraïners langere tijd in Nederland verblijven zonder asiel aan te vragen. Dat laat onverlet dat gemeenten wel een zorgplicht hebben voor Oekraïners die dat nodig hebben vanwege de oorlog in hun land. De opvang gaat zowel via particuliere als gemeentelijke opvang, terwijl normaal gesproken het COA vluchtelingen opvangt.”
De verschillen in de behandeling van beide categorieën zijn groot. Waarom en wie bepaalt dat?
“Voor de Oekraïense vluchtelingen regelen de gemeenten de opvang. Hierover zijn in het Veiligheidsberaad en met de VNG afspraken gemaakt met de rijksoverheid. In Doetinchem verblijven op dit moment zo’n 100 vluchtelingen uit Oekraïne die door de gemeente worden opgevangen en ongeveer 70 bij particulieren. Naar verwachting zal dit aantal stijgen naar rond de 300 in totaal, natuurlijk afhankelijk van de ontwikkelingen in Oekraïne.”
Het COA kampt met problemen om nieuwe asielzoekers op te vangen en onder te brengen. Gemeenten moeten in een al overspannen woningmarkt woonruimte voor statushouders zien te vinden. Wat kunnen de vluchtelingen uit Oost-Europa dan nog verwachten?
“Het COA vangt in eerste instantie asielzoekers op en zodra die een verblijfsstatus hebben gaan ze door naar huisvesting in gemeenten. Wij als gemeente krijgen daarvoor een taakstelling. In Doetinchem zitten we daarmee op schema. Onze gemeente levert echt haar bijdrage om iedereen te huisvesten. “
Bij de nieuwkomers uit Oost-Europa zijn relatief veel mensen met een goede opleiding. Is dat een uitdaging voor onze bedrijven die om mensen zitten te springen?
“Je ziet landelijk dat circa 10% van de Oekraïners hier werk vinden, met name in functies die minder taalgevoelig zijn. In de Achterhoek is werk genoeg en een deel van de Oekraïners wil ook graag werken. Eén kanttekening moet ik wel maken. Het aandeel vrouwen met kinderen is relatief hoog, dus we moet voor hen ook nog randvoorwaarden creëren zoals scholen en kinderopvang. “
Wat is de situatie in Doetinchem met betrekking tot statushouders en de nieuwe Oekraïense vluchtelingen?
"De opvang van statushouders en de tijdelijke opvang van vluchtelingen uit Oekraïne schuurt met de opgave van het rijk om in de komende jaren voldoende woningen te bouwen. De druk vooral op het segment sociale en betaalbare woningen is landelijk heel groot. De situatie bij ons in Doetinchem is nu nog relatief goed. De meeste woningzoekenden hier komen binnen een jaar aan een woning, maar de vraag neemt toe en daardoor groeit de druk op de woningmarkt.”
Wat gaat u doen als de opvangsituatie slechter wordt?
"De instroom van statushouders gaat door en neemt alleen maar toe. Wij krijgen door het Rijk de aantallen die we moeten huisvesten gewoon toegewezen. Als er geen huisvesting voor hen gevonden kan worden dan moet de burgemeester desnoods een hotel voor hen zoeken. Die situatie heeft zich hier gelukkig nog niet voorgedaan. Ik heb de wettelijke bevoegdheid om dat te doen, maar sta er niet voor te trappelen. Liever heb ik dat we het gewoon via normale huisvesting blijven regelen, zoals we dat al jaren succesvol doen.`
(tekst: Bert Vinkenborg)