Burgemeester Mark Boumans.

Burgemeester Mark Boumans.

Roel Kleinpenning

In gesprek met de burgemeester: Korte detentie

XInterviews & Achtergrond

Burgemeester, samen met enkele coauteurs hebt u een verhandeling over korte detenties geschreven. Wat was de aanleiding en wat waren de conclusies en aanbevelingen?
“Een van mijn nevenfuncties is dat ik lid ben van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming. Die raad adviseert de regering gevraagd en ongevraagd over de toepassing van het strafrecht. Ons rapport ‘Korte detenties nader bekeken’ was een voorbeeld van een ongevraagd advies. Dit thema leeft vooral ook bij gemeenten. Bij ongeveer driekwart van het aantal detentiegevallen in Nederland gaat het om korte detentie. Dat wil zeggen korter dan drie maanden. Vaak was het niet de oorspronkelijke straf, maar is iemand later toch vastgezet omdat hij of zij een boete niet heeft betaald of een taakstraf niet uitgevoerd. Bijna nooit komt iemand beter uit de gevangenis dan toen hij of zij erin ging. Als een straf allerlei ongewenste neveneffecten heeft, moet je je dan ook afvragen of dit wel de juiste manier van straffen is. Een aantal schadelijke neveneffecten zijn het verlies van baan of huis en het in de gevangenis opdoen van contacten met de onderwereld. Vaak komen kortgestraften uit de gevangenis met een rugzakje dat gevuld is met problemen. Wij hebben ons daarom afgevraagd hoe je kunt straffen zonder die schadelijke neveneffecten. Eén voorbeeld is een elektronische enkelband. Dat is niet echt aangenaam, maar het werkt wel.”

Moet het roer om?
“Ja, we moeten naar alternatieven kijken. De raad pleit niet voor minder of milder, maar wel voor anders straffen.”

Recent zijn er in enkele steden zeer gewelddadige rellen geweest. Wat moet volgens u gebeuren met de aanstichters?
“Deze groep is een andere dan waarover we als raad advies hebben uitgebracht. Die moeten we wel hard aanpakken! Keiharde relschoppers zijn een andere categorie dan bijvoorbeeld delinquenten met een maatschappelijk rugzakje. Relschoppers moeten ook in hun portemonnee geraakt worden. Zij tarten de democratische rechtsstaat. Die groep hadden we niet in gedachten toen we ons advies schreven.”

Wat is het maatschappelijk nut van korte detentie?
”De samenleving of het slachtoffer vraagt om vergelding voor sommige daden. Ook een korte detentie kan daaraan tegemoet komen. Wij bepleiten echter dat soms andere straffen dat doel ook dienen, maar minder schade opleveren, ook voor de samenleving.”

Hoe groot is de kans van terugval in crimineel gedrag bij daders?
“De kans op recidive is erg groot als men eenmaal in de gevangenis heeft gezeten. Een gevangenis is de beste school voor criminelen.”

Moet er ook rekening worden gehouden met de emoties van de slachtoffers?
“Daar moet zeker rekening mee worden gehouden. In veel gevallen van korte detentie is er geen sprake van een slachtoffer. Twee keer een overtreding kan ook leiden tot korte detentie. Het is maar zeer de vraag of de samenleving gebaat is bij hard straffen. Niet iedereen die iets strafbaars heeft gedaan is een hardvochtige crimineeel.”
(tekst: Bert Vinkenborg)

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant