Al vanaf het begin actief in duurzaamheid én het sociale aspect

Doetinchem - Het ophalen van schillen met een eenvoudige kar legde in 1983 de basis van Stichting Aktief. Vervolgens kreeg de club vrijwilligers van de gemeente toestemming om bruikbare huisraad een tweede leven in te blazen. De 72-jarige Lex van Santen, nog steeds werkzaam bij Aktief, is er sinds de begintijd bij: “We sprongen achterop de vuilniswagen en haalden op wat er voor ons aan de weg werd gezet.”  

Door Kelly Heerink

Toen Aktief een eigen bus kreeg, konden Doetinchemmers bellen wanneer spullen konden worden opgehaald. Brengen was ook een optie. “Dit werd opgeslagen in een oud kleuterklaslokaaltje aan de Eduard Schilderinkstraat”, weet Lex. “Die kleine ruimte past ik weet niet hoe vaak in ons huidige pand”, aldus Lex vanuit de huidige Aktief plek aan de Gildenstraat (gekocht in 2002). De kringloop groeide in de loop der jaren gestaag door naar een bedrijf. Zo werd er in 1989 een inzamelcontract gesloten met de gemeente en een groot pand aan de Kennedylaan geopend. Tussendoor zaten ze nog een tijdje aan de Fabriekstraat. “Hier werden soms goederen illegaal voor de poort gezet. Dan moesten we eerst over die huisraad én de poort klimmen om binnen te komen.”
Het kringloopbedrijf heeft naast Doetinchem ook vestigingen in Winterswijk, Groenlo en Gendringen. Hiermee is Aktief veruit de grootste kringloop in de Achterhoek. Zelfs klanten uit heel Nederland weten de weg naar de winkels.In totaal werken er in Doetinchem ongeveer 60 medewerkers. Dit zijn zowel vaste krachten, vrijwilligers als mensen die tijdelijk buiten het arbeidsproces staan. Maar ook ‘taakstraffers’.
Aktief geeft als leerplek structuur en voorkomt dat men in een sociaal isolement beland. “De één werkt wel 40 uur, de ander maar 4”, vertelt Gonny Pastoor. Ze is vestigingsleider van de locaties Doetinchem en Gendringen. Ze struinde vroeger al met haar vader kringlopen af en werkte voor Aktief jarenlang bij een supermarkt. Vanuit de kringloopwinkel (sinds 2002) is ze uiteindelijk manager geworden. “Ik kan op alle plekken bijspringen, het maakt mij niet uit”, zegt ze nuchter.
“Gonny is echt de spil binnen het team”, aldus Sanne Elkink, Unithoofd in Doetinchem. Ze werkt er al sinds 2009 en plukt de vruchten van een zorgopleiding en cursus leidinggeven die ze volgde. Want naast het sorteren en schoonmaken van kleingoed, is ze vooral bezig met het reilen en zeilen op de werkvloer. Door alle verschillende ‘rugzakjes’, is aansturing belangrijk.

Sociale aspect
Het sociale aspect binnen Aktief, is altijd een hoofdmoot geweest. Lex: “Moeilijk lerende kinderen, zoals middelbareschoolverlaters die thuis rondhingen, hielpen vroeger al mee.”
In de werkplaats wordt er gesorteerd, gedemonteerd en worden containers beladen. Dit is bijna allemaal handwerk. Gonny: “We houden er rekening mee dat niet iedereen in hetzelfde tempo werkt. Zodat eenieder met plezier naar het werk gaat en zich zo te ontwikkelen. Waardoor-ie positiever in het leven komt te staan en eventueel een opstap kan maken en kan doorstromen naar passend betaald werk.” Dat gaat niet altijd zonder slag of stoot. “Maar”, zegt Gonny, “We slagen erin dat maar liefst 40 procent binnen 1 jaar weer aan het werk kan.”
Tijdens een rondje over het terrein wijst ze naar een klein keukentje. “Hier begon ooit een dame die behoorlijk schuw binnenkwam. Ze waste allerlei kleingoed af, veilig in ‘haar’ hok. Na een aantal weken vroeg ik of ze een keer mee wilde lopen naar de winkel. Vervolgens hielp ze klanten - stap voor stap went de doelgroep zo steeds meer aan het sociale wereldje.”
Bijna een miljoen kilo per jaar wordt ingebracht en opgehaald. Er zijn drie vrachtwagens die per dag bij 90 adressen goederen ophalen Volgens Lex hoef je niet meer te sporten na een dagje helpen met de inname: “Wij zijn geen chauffeurs, maar ‘sjouwfeurs’.”
Bijna niks wordt weggegooid. 80 procent wordt daadwerkelijk gerecycled. Zo worden sinds een jaar matrassen apart ingezameld. “Alle componenten worden losgehaald, heel duurzaam”, zegt Gonny. “Voorheen ging dit naar de verbrandingsoven.” Ook kleding wordt gesorteerd in verschillende stromen: “Denk aan wit, katoen, spijkerstof, bont, tassen en schoenen.”
Het Repair Café is ook onderdeel van Kringloop Aktief. Hier worden spullen gerepareerd met behulp van deskundigen.
Duurzaam is ook de inzameling voor Sheltersuit. Aktief zamelt slaapzakken in voor dit project in Enschede. “Van de slaapzakken worden onder meer pakken gemaakt voor daklozen en vluchtelingen.”
Helaas steken sommige klanten van alles in de zakken. “Onder het mom: ‘ach, het is toch gratis”, aldus het drietal. Een verkeerde gedachte. “We krijgen geen subsidie - onze krachten moeten worden betaald”, legt Gonny uit en vervolgt: “Daarbij moeten de lampen branden en rijden de vrachtwagens niet zonder diesel. Kortom: zonder ingebrachte spullen kunnen wij niet bestaan.”
En wie wil afdingen bij Aktief, is ook bij het verkeerde adres. “Daar zijn niet al onze medewerkers tegen bestand. We hanteren een vaste prijs, dat is duidelijk voor iedereen.” Gelukkig zijn er ook nog altijd een boel terugkerende én nieuwe klanten. “We krijgen vaak complimenten over hoe schoon, overzichtelijk en mooi de winkel is”, zegt Sanne die alles netjes op kleur indeelt. “We hebben spullen zat om het vol te proppen, maar dan verkoop je het niet.” Omdat de winkel dagelijks wordt aangevuld met ‘pareltjes’, zijn er klanten die dagelijks, of zelfs een paar per dagen, rondsnuffelen.

Rondleidingen
Regelmatig vinden er rondleidingen met leerlingen en studentenplaats. “Tijdens het rondje horen we wisselende reacties. Van ‘bah’ tot, ‘oooh, Adidasschoenen!’”, aldus Gonny die benadrukt dat het gaat om bewustwording. “Van tweedehands bestek moeten de meesten eerst niets weten, totdat we de vergelijking met bestek in een restaurant maken.” Ze moet lachen. “Dan gaat het knopje om. Behalve bij één jongen laatst, die ging naar eigen zeggen nooit meer uit eten.”
Al meer dan 10 jaar houdt Aktief een Muziekdag. Liefhebber Lex, die een eigen werkhoek heeft, spaart alles wat met muziek te maken heeft. “Mooie instrumenten, cd’s, vinyl, casettebandjes, radio’s en zelfs kunst”, somt hij op. De Muziekdag, dit jaar op 18 mei, is voor velen een begrip. “Menig muziekfanaat staat hier voordat we opengaan al op de stoep.”
Op zaterdag 16 maart is de jaarlijkse Lentemarkt (10.00 - 17.00 uur). Gonny: “Onze start van het voorjaar, met verkoop van tuingereedschap, tuinmeubelen en bloempotten. En van paasdecoratie tot allerlei spullen binnen het kleurenthema pastel.”
Houd de website en Facebook in de gaten, om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes.

aktiefonline.nl